Pannenkoeken, brood en bier, gemaakt met graan van hier
In Thornsche Molen kwamen telers, molenaars, bakkers en brouwers bijeen en verkenden de kansen voor korte ketens, van graanteelt tot streekproduct.
Vereniging de Ploegdriever experimenteert in het Waldboerenproject met natuurvriendelijke teelt van oude graanrassen. Kruidenrijke akkers en zuurdesembroden zijn daarvan het resultaat. Dat smaakt naar meer en daarom wil de Ploegdriever de natuurvriendelijke graanteelt en productie van smaakvolle streekproducten in de regio Nijmegen opschalen. Deelnemers die nu al actief zijn in de lokale graanketen werden op donderdag 29 februari in Thornsche Molen uitgenodigd om ervaringen met elkaar te delen. Het was de eerste activiteit van het nieuwe project “Graan van Hier; lokaal – lekker – natuurinclusief”.
Thornsche Molen (foto Arno van der Kruis)
Op de bijeenkomst werd duidelijk dat er al volop geëxperimenteerd wordt. Lokaal geteeld graan vindt zijn weg naar bijzondere producten. Zo wordt bijvoorbeeld het graan van Doornik Natuurakkers door de Witte Molen in Nijmegen gemalen. De Nijmeegse streekbakker Jorrit bakt zuurdesembroden met dit meel. Hij gebruikt meel van oude graansoorten zoals Emmertarwe, Spelt, Rogge en Eenkoren. Nieuwe producten staan op stapel. Brouwerij Nevel uit Oosterhout heeft het plan opgevat om dit jaar Vierdaagse bier te gaan brouwen met lokaal geteelde spelt. Boer Stan uit Nederasselt teelt graan op de akkers van Geldersch Landschap in Beek, dat tot pasta verwerkt gaat worden. Restaurant de Duivelsberg onderzoekt de kansen voor lokaal geteeld pannenkoekenmeel.
Deze voorbeelden inspireren anderen om in de keten te stappen. De molenaars van Thornsche Molen staan te popelen om meer graan te malen. Ze moeten nog wel werken aan een beter maalvermogen van hun nieuwe molen. De molen vangt te weinig wind en de maalstenen moeten waarschijnlijk beter afgesteld worden. Andere uitdagingen zijn het pellen, schonen en veilig opslaan van het graan. Daar is apparatuur voor nodig en een flinke dosis vakmanschap. Een andere hindernis is de veelheid aan graanrassen en de kleine hoeveelheden waar (kleine) telers mee werken. De oogst, verwerking en opslag is vaak een logistieke puzzel en dat leidt niet zelden tot hoge kosten. Deze en andere drempels hinderen de opschaling van de lokale graanteelt.
Op de bijeenkomst werd snel duidelijk dat de ondernemers toch veel kansen zien. Er is behoefte aan kennis, aan uitwisseling van ervaringen en aan goede inspirerende voorbeelden. Daar kan met het project Graan van Hier aan gewerkt worden. De opties voor lokale ketens van teler tot eindproduct kunnen gezamenlijk verkend worden. De Ploegdriever krijgt vier jaar lang ondersteuning van Natuur en Milieu Gelderland. Graan van Hier is één van de twee Gelderse projecten van Boer&Buur met Natuur. In dit grote landelijke programma ondersteunen de Natuur en Milieufederaties en hun partners samenwerkingen van boeren en burgers die werken aan oplossingen voor een toekomstbestendige landbouw.
Ontvangst door de Ploegdriever van de cheque voor deelname aan Boer&Buur voor Natuur. (foto Natuur en Milieu Gelderland)
Voor de Ploegdriever slaagt het project als stap voor stap meer natuurinclusieve graanakkers en graanstroken in het landschap rond Nijmegen verschijnen. Dat kan met biologische teelt door Skal gecertificeerde telers. Maar ook gangbare boeren kunnen milieuvriendelijke teelt van graan opnemen in hun teeltplan, bijvoorbeeld in de vorm van strokenteelt op perceelranden of in een agroforestry-systeem met fruit- of notenbomen. Het komt de biodiversiteit van het agrarisch cultuurlandschap ten goede. De verwerking van het graan in korte lokale ketens levert bovendien aantrekkelijke streekproducten op met een goed verhaal over méér natuur in het boerenland.
Rondleiding op kruidenrijke graanakker in de Ooijpolder (Foto Sabine Baumgarten)
Dit is een bericht van Arno van der Kruis voor Stichting Via Natura
Foto bij introtekst: Streekbakker Jorrit bij zijn brood van lokale granen, tijdens de bijeenkomst van het project Graan van Hier in Thornsche Molen (Foto Natuur en Milieu Gelderland)
Mede mogelijk gemaakt door: